มีคำถามที่ว่า ในสังคมจะรอให้เกิดการเปลี่ยนเเปลง จากผู้ปกครอง ผู้กุมนโยบายของชาติ ในทางเดียวหรือ ในฐานะประชาชน เราจะสร้างการเปลี่ยนเเปลง โดยกำกับให้ผู้มีอำนาจออกนโยบายเพื่อคนส่วนใหญ่ได้จริงหรือ คำตอบของนักวิจัยเชิงปฏิบัติการ คือ คนในสังคมต้องไม่รอการเปลี่ยนเเปลงโดยคนอื่น เเต่ทุกคนต้องลุกขึ้นมาทำหน้าที่ ตั่งเเต่ระดับตนเอง กลุ่ม ชุมชน สังคม เพื่อกำกับการเปลี่ยนเเปลงให้เกิดขึ้นทั้ง 2 ทาง การตื่นรู้ในระดับเล็กๆ เเละร้อยเล็กสู่ใหญ่ เป็นพลังของการเปลี่ยนเเปลงที่ยิ่งใหญ่ เเละหัวใจของการเปลี่ยนเเปลง คือ ความรู้ การบวนการวิจัยเพื่อสร้างความรู้ให้เกิดขึ้นเเละนำความรู้ไปใช้ เพื่อสร้างการเปลี่ยนเเปลงที่ดีกว่า คือ ปลายทางของ "การวิจัยเชิงปฏิบัติการเเบบมีส่วนร่วม" 

บทที่ 1 ความหมายของการวิจัยกับมุมมองที่มีต่อความจริงของโลก
บทที่ 2 พัฒนาการของ PAR
บทที่ 3 ความรู้และการแสวงหาความรู้ในงานของ PAR
บทที่ 4 หลักการและวิธีการของ PAR
บทที่ 5 กระบวนการปลุกสำนึก (Conscientization)
บทที่ 6 ระเบียบวิธีวิจัยของ PAR
บทที่ 7 เครื่องมือ การวิเคราะห์ข้อมูลและการเขียนรายงานการวิจัย