"อยุธยา" มีการติดต่อกับชาวต่างชาติทั้งประเทศเอเชียด้วยกันและประเทศตะวันตกจากการค้าขายกับราชสำนัก และการเข้ามาเผยแผ่ศาสนาเป็นสำคัญ วิทยาการและความรู้ต่าง ๆ จึงได้รับการถ่ายทอดมาสู่อยุธยาด้วย ทั้งเรื่องของสิ่งปลูกสร้าง วิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ ผังเมือง

    การดำเนินนโยบายการต่างประเทศจึงเป็นสิ่งสำคัญ "พระมหากษัตริย์" ทรงผูกมิตรกับทุกชาติที่เข้ามาติดต่อ เพื่อเป็นการดุลอำนาจลดการสร้างเงื่อนไขไม่ให้ชาติหนึ่งชาติใดมีอิทธิพลเหนืออยุธยา... เปิดบันทึกในหน้าประวัติศาสตร์ ลำดับเหตุการณ์ความสัมพันธ์และข้อขัดแย้งของข้าราชบริพารสยาม ซึ่งก่อให้เกิดข้อพิพาททุกเหตุการณ์อันระทึก ถูกบันทึกในหนังสือเล่มนี้แล้ว!!

- การค้าระหว่างอยุธยา กับมหาสมุทรอินเดีย
- อยุธยา เมืองนาวานคร ที่ต่างชาติต้องการคบค้า
- โปรตุเกส ชาติตะวันตกแรก ที่เข้ามาในอยุธยา
- กองทหารอาสาโปรตุเกส
- วิทยาการด้านการทหาร และการป้องกันประเทศ
- การศึกทั้งสองฝ่ายพึ่งโปรตุเกส
- ทหารโปรตุเกส สร้างความดีความชอบ
- ท้าวทองกีบม้า เจ้าของต้นตำรับ ขนมทองหยิบ ฝอยทอง สังขยา
- ชะตากรรมของชาวโปรตุเกส ภายหลังการเสียกรุงฯ พ.ศ. 2310
- การเข้ามาของฮอลันดาเพื่อขยายอำนาจในสมัยกรุงศรีอยุธยา
ฯลฯ