"คติชนสร้างสรรค์" : บทสังเคราะห์และทฤษฎี เป็นหนังสือเล่มที่ 4 ซึ่งเป็นเล่มสุดท้ายจากชุดโครงการเมธีวิจัยอาวุโส สกว. เรื่อง "คติชนสร้างสรรค์" พลวัตรและการนำคติชนไปใช้ในสังคมไทยร่วมสมัย ที่ศูนย์มานุษยวิทยาสิริธร (องค์การมหาชน) อนุเคราะห์จัดพิมพ์ให้ใน "ชุดสังคม-วัฒนธรรมร่วมสมัย" ก่อนหนานี้ได้จัดพิมพ์ไปแล้ว 3 เล่ม คือ เล่มที่ 1 ประเพณีสร้างสรรค์ ในสังคมไทยร่วมสมัย (สิงหาคม 2558) เล่มที่ 2 เรื่องพท้นบ้านไทย ในโลกที่เปลี่ยนแปลง เล่มที่ 3 มองคติชนเห็นตัวตนชาติพันธุ์ หนังสือเล่มนี้นับเป็น บทสรุปงานวิจัย ที่นำเสนอทั้ง บทปริทัศน์ และ บทสังเคราะห์ ข้อมูลวิจัยปรากฏการณ์ คติชนสร้างสรรค์ อันนำไปสู่การสร้าง ทฤษฎี คติชนสร้างสรรค์ ที่อธิบายทั้งปรากฏการณ์และ วิธีคิดของคนไทย ในการาสร้างสรรค์คติชนในลักษณะใหม่ ๆ ด้วยวัตถุประสงค์ใหม่ ๆ ในบริบทใหม่ ๆ ในสังคมไทยปัจจุบัน

ภาคปริทัศน์
บริบททางสังคมและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับการวิจัย
- ปริทัศน์บริบททางสังคมที่ส่งผลต่อปรากฏการณ์ "คติชนสร้างสรรค์"
- ปริทัศน์แนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปรากฏการณ์ "คติชนสร้างสรรค์"
- ปริทัศน์วิทยานิพนธ์ไทยที่เกี่ยวข้อง

ภาคปริทัศน์
ข้อมูลวิจัยและปรากฏการณ์ "คติชนสร้างสรรค์ฯ" ในสังคมไทยร่วมสมัย
- ปริทัศน์ข้อมูลวิจัย : ประเภทคติชน พื้นที่วิจัย บริบท และแนวคิดที่ใช้
- ปริทัศน์ปรากฏการณ์ "คติชนสร้างสรรค์ฯ" : ข้อมูลจากชุดโครงการวิจัย
- การนำคติชนไปใช้ในบริบทการท่องเที่ยวไทยในปัจจุบัน : ข้อมูลเพิ่มเติม

ภาคทฤษฎีและสังเคราะห์
วิธีคิดของคนไทย
- ทฤษฎี "คติชนสร้างสรรค์"
- วิธีคิดในการนำนิทานพื้นบ้านมาปรับใช้ในสังคมไทยร่วมสมัย
- วิธีคิดในการสร้างสรรค์ประเพณีใหม่ ๆ ในสังคมไทยร่วมสมัย
ฯลฯ

ภาคอภิปราย
วัฒนธรรมไทย กับ "คติชนสร้างสรรค์"
- ปัจจัยทาง "วัฒนธรรม" ที่เอื้อต่อ "คติชนสร้างสรรค์"
- อภิปรายส่งท้าย : สถานภาพของปรากฏการณ์ "คติชนสร้างสรรค์" ในสังคมไทยทุกวันนี้