เศรษฐกิจไทยก้าวพ้นช่วงเวลายากลำบากแต่ละครั้งมาได้เพราะผู้ประกอบการทุกชาติ ทุกสถานะ ปรับเปลี่ยนตัวเองเพื่อคว้าโอกาสที่การเติบโตทางเศรษฐกิจ และนโยบายของรัฐเปิดให้ ทั้งโดยเจตนาและไม่เจตนา บุคคลเหล่านี้คือจักรกลสำคัญของเศรษฐกิจไทย

    หนังสือเล่มนี้ใช้เวลานานมาก เพื่อส่องหา สำรวจ พูดคุย ค้นแฟ้ม ทวนความจำ คัดหาเงาร่างผู้ประกอบการนักบุกเบิก ในอดีต แล้วนำมาปะติดปะต่อเป็นภาพรวมดังที่นำเสนอ แต่ละบทตอน เขียนไว้ในช่วงเวลาและโอกาสที่แตกต่างกันไป ซึ่งก็แตะได้เพียงบางส่วน ของภาพสังคมไทยเท่านั้น ถ้าหลาย ๆ คน ช่วยกันรวบรวมและเรียบเรียงในทำนองเดียวกัน ผู้อ่านย่อมจะปะต่อเรื่องราวต่าง ๆ เข้าเป็นภาพสังคมของคนธรรมดาในยุคประมาณ 100 ปี ที่ผ่านมาได้ชัดขึ้น

ตอนที่ 1 สองฝั่งเจ้าพระยา
ตอนที่ 2 กว่าจะเป็นโรงเรียนในวันนี้
ตอนที่ 3 จักรกลในเศรษฐกิจไทย
ตอนที่ 4 พายุจากตะวันตก
ตอนที่ 5 ขบวนการหัวเฉียว
ตอนที่ 6 ก้าวข้าม พ.ศ. 2500
ตอนที่ 7 ชีวิตใหม่บนแผ่นดินไทย
ตอนที่ 8 สู่สุวรรณภูมิ