หนังสือ ทฤษฏีกับการวิจารณ์ศิลปะ : ทัศนะของนักวิชาการไทย เป็นความพยายามของโครงการวิจัยการวิจารณ์ที่จะนำเสนอองค์ความรู้ ข้อคิดและความเห็นในเรื่องทฤษฏีการวิจารณ์เพื่อประโยชน์ในแวดวงการศึกษาและแวดวงศิลปะสาขาต่าง ๆ หนังสือเล่มนี้ประกอบด้วยบทความ 13 บท หลายบทความกล่าวถึงทฤษฏีและการ นำทฤษฏีไปใช้ในการวิจารณ์ หลายบทความเป็นความคิดเห็นเชิงทฤษฏีถึงความสัมพันธ์ของศิลปะกับบริบททางสังคม หลายบทแสดงความพยายามสร้างทฤษฏีขึ้นจากองค์ความรู้ที่มีรากฐานของประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมไทยและมีบทความของนักวิชาการนอกสาขาของโครงการวิจัยที่ใช้ทฤษฏีหรือสร้างทฤษฏีของตนอันเป็นตัวอย่างที่น่าสนใจยิ่งสำหรับนักวิจารณ์และนักวิชาการด้านศิลปะ

- ข้อคิดเบื้องต้นเกี่ยวกับบทบบาทของทฤษฎีกระบวนการวิจัยทางมนุษยศาสตร์
- ทฤษฎีวรรณคดีสันสกฤต อีกมุมมองหนึ่ง
- มโนทัศน์เรื่องวรรณคดีในภูมิปัญญาไทย
- ข้อสังเกตบางประการในการวิจารณ์ดนตรีไทย
- คืนการเมืองให้ศิลปะ
- การใช้ทฤษฎีในงานโบราณคดีไทย
- การวิจารณ์วรรณกรรมแนวนิเวศ (Ecocriticism)