ครอบครัว เป็นสถาบันที่เล็กที่สุดและเป็นรากฐานที่สำคัญที่สุดของสังคม มีบทบาทหน้าที่ในการเสริมสร้างคุณภาพชีวิตของสมาชิกครอบครัว (มนุษย์) ให้มีพัฒนาการที่สมบูรณ์และสมดุลตลอดช่วงชีวิตตั้งแต่เกิดจนตาย หากสมาชิกครอบครัวได้ทำหน้าที่ของตนอย่างถูกต้องเหมาะสม และสอดคล้องกับบริบทต่างๆ ในครอบครัว ในชุมชน และในสังคม สถาบันครอบครัวก็จะเป็นองคาพยพที่สำคัญในการเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนอย่างแท้จริง และการพัฒนาสังคมที่เริ่มต้นจากรากฐานของครอบครัวที่เข้มแข็งย่อมเป็นการพัฒนาอย่างยั่งยืน

    หนังสือเล่มนี้ได้พยายามระบุ ชี้ปัจจัยหลักและทำความเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยหลักในระบบครอบครัว คือพยายามอธิบาย ทำความเข้าใจสถาบันครอบครัว ณ ระดับนามธรรม เสนอเป็นองค์ความรู้สากลเป็นทฤษฎี และโยงทฤษฎีครอบครัวแต่ละทฤษฎีกับที่มาของมัน คือทฤษฎีคู่ขนานที่ว่าด้วยระบบสังคมใหญ่ และโยงด้วยกับบริบทประวัติศาสตร์ที่ก่อให้เกิดทฤษฎีสังคมและทฤษฎีครอบครัวนั้นๆ

- ทฤษฎีปฏิสัมพันธ์เชิงสัญลักษณ์ของครอบครัว (Symbolic Interaction Theory of Family)
- ทฤษฎีหน้าที่เชิงโครงสร้างของครอบครัว (Structural Function Theory of Family)
- ทฤษฎีพัฒนาการครอบครัว (Family Development Theory)
- ทฤษฎีความเครียดของครอบครัว (Family Stress Theory)
- ทฤษฎีความขัดแย้งของครอบครัว (Conflict Theory of Family)
- ทฤษฎีการแลกเปลี่ยนทางสังคมของครอบครัว (Social Exchange Theory of Family)
- ทฤษฎีครอบครัวสตรีนิยม (Feminist Family Theory)
- ทฤษฎีสังคมชีววิทยาของครอบครัว (Biosocial Theory of Family)
- ปัจฉิมบท