ดอสโตยเยียสกี้เขียน "บันทึกใต้ถุนสังคม" เมื่อปี 1864 นับถึงปัจจุบันก็ 123 ปีแล้ว ขณะนั้นภรรยาของเขา มาริย่า ฟิโอโดโรฟน่า ป่วยเป็นวัณโรคกำลังจะตาย เขาเขียนนวนิยายเรื่องนี้วงวารสาร ยุคสมัย (Epoch) ซึ่งพี่ชายของเขา มิคาอิล มิคาอิลโลวิช เป็นผู้พิมพ์ ดอสโตยเยียสกี้ต้องการเขียนนิยายเรื่องนี้เพื่อวิพากษ์วิจารณ์แนวคิด สังคมนิยมเพ้อฝันของ เชอร์นี เซฟสกี้ ผู้เขียนนิยายเรื่องจะทำอะไรดี (What Is To Be Done?)

    "บันทึกจากใต้ถุนสังคม" เป็นงานเขียน ที่แปลกประหลาด ชิ้นหนึ่ง แปลกทั้งโครงสร้างของเรื่อง สไตล์การเขียนตลอดจนประเด็นที่หยิบยกขึ้นมาเขียน ภาคแรกเป็นคำสารภาพของผู้เล่าซึ่งอยู่ห้องใต้ถุนมานานถึง 40 ปี ส่วนใหญ่พูดถึงปัญหาปรัชญา สำหรับภาคหลังเป็นเหตุการร์ที่ผู้เล่าประสบในคืนที่หิมะและฝนตกหนัก

    "บันทึกจากใต้ถุนสังคม" นับเป็นนวนิยายชิ้นสำคัญชิ้นหนึ่ง ก่อนที่ดอสโตยเยียสกี้จะก้าวไปเขียนงานประพันธ์อันยิ่งใหญ่ของโลกในเวลาต่อ มาคือ อาชญากรรมกับการลงทัณฑ์ (Crime and Punishment) ไอ้งั่ง (The Idiot) ผู้ถูกครอบ (The Possessed) และพี่น้องคารามาซอฟ (The Brothers Karamasov)

บรรพ 1 : ห้องใต้ถุน
บรรพ 2 : เรื่องราวของหิมะ