หนังสือ ปัญญาสชาดก นี้ เป็นวรรณกรรมทางพุทธศาสนาเรื่องเอกที่พระเถระนักปราชญ์ชาวเชียงใหม่ได้รวบรวมเรื่องราวปรัมปราที่เป็นนิทานพื้นถิ่นแพร่หลายในยุคนั้น แล้วนำมารจนาเป็นชาดกขึ้นในระหว่าง พ.ศ.2000-2200 โดยได้เขียนไว้ด้วยภาษาบาลี มีทั้งคำประพันธ์ที่เป็นร้อยแก้วและบทคาถาหรือบทร้อยกรองรวมทั้งสิ้นมี 50 ชาดก โครงสร้างของปัญญาสชาดกนี้มีลักษณะเลียนแบบนิบาตชาดกหรืออรรถกถาชาดกที่พระสงฆ์ชาวลังกาประพันธ์ไว้อันประกอบด้วย ปัจจุบันวัตถุ อดีตนิทาน บทคาถาภาษิต และสโมธานหรือประชุมชาดก

    หนังสือ ปัญญาสชาดก ฉบับหอสมุดแห่งชาตินี้มีชาดกทั้งสิ้น 61 ชาดก โดยแบ่งเป็นปฐมภาคมี 50 ชาดก และปัจฉิมภาคมี 11 ชาดก ในตอนท้ายมีชาดกแทรกเพิ่มเข้ามาอีก 3 ชาดก คือปัญจพุทธพยากรณ์ ปัญจพุทธศักราชวัณณนา   และอานิสงส์ผ้าบังสุกุล

    พระเถระผู้ประพันธ์หนังสือปัญญาสชาดกนี้ได้สอดแทรกคำสอนทางพระพุทธศาสนาไว้ในชาดกต่าง ๆ เช่น ศีล การบริจาคทาน และไตรลักษณ์ เป็นต้น ทั้งนี้เพื่อแสดงให้เห็นแบบอย่างของบุคคลผู้ประกอบกุศลกรรมแล้วได้รับผลดีตอบแทนและโทษของอกุศลกรรม อันมีส่วนสำคัญในการสนับสนุนคำสอน เรื่องกรรมที่ให้ผลเป็นจริงตามพระบาลีพุทธพจน์ที่ว่า กลฺยาณการี กลฺยาณํ ปาปการี จ ปาปกํ ผู้ทำกรรมดีย่อมได้รับผลดี ผู้ทำกรรมชั่วย่อมได้รับผลชั่ว...(จากปกหลัง)

- สมุททโฆสชาดก
- สุธนชาดก
- สุธนุชาดก
- รัตนปโชตชาดก
- สิริวิบูลกิตชาดก
- วิบุลราชชาดก
- สิริจุฑามณิชาดก
- จันทราราชชาดก
- สุภมิตตชาดก
- สิริธรชาดก
ฯลฯ