หนังสือเล่มนี้ได้รวบรวมเรื่องราวเหตุการณ์สำคัญต่าง ๆ ในแผ่นดินรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ ซึ่งนับได้ว่าเป็นช่วงระยะเวลาแห่งการเปลี่ยนแปลงของบ้านเมืองอย่างยิ่งใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นการฝ่าวิกฤตในยุคล่าอาณานิคมของชาวตะวันตก และในขณะเดียวกันก็มีการพัฒนาบ้านเมืองในด้านต่าง ๆ มากมาย จนกลายเป็นประวัติศาสตร์ชาติไทยที่น่าจดจำยุคสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ รัชกาลที่ 4 ถือเป็นอีกช่วงเวลาหนึ่งของประวัติศาสตร์ชาติไทยที่มีเรื่องราวและเหตุการณ์สำคัญเกิดขึ้นมากมาย ซึ่งเป็นที่น่าสนใจและจดจำ

- พระราชประวัติ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ "ทูลกระหม่อมใหญ่"
- ปัญหาเรื่องราชสมบัติ
- สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้ามงกุฎ "วชิรญาณ"
- ทรงเตรียมพร้อมเปิดประเทศ ขานรับอารยธรรมสมัยใหม่
- สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้ามงกุฎ เสวยสิริราชสมบัติ
- พระราชพิธีบรมราชาภิเษกพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- เสด็จเลียบพระนคร
- พระราชพิธีบวรราชาภิเษก
- ตั้งพระราชาคณะ
- ตั้งกรมเจ้านาย
ฯลฯ