เมื่อพม่า "เสียเมือง" ให้อังกฤษ พระราชวังไม้สักอันวิจิตรบรรจงแห่งกรุงมัณฑะเลย์ กลายเป็นเพียงอดีตอันรุ่งโรจน์ของ "พระเจ้าธีบอ" และ "พระนางศุภยาลัต" กษัตริย์และราชินีองค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์คองบองของพม่า รวมทั้งพระราชธิดาและข้ารับใช้จำนวนหนึ่ง ถูกนำเสด็จไปประทับยังเมืองรัตนคีรี ประเทศอินเดีย ในความดูแลของรัฐบาลอังกฤษ ชีวิตกว่า 30 ปีในต่างแดนพลิกเปลี่ยนชะตากรรมของราชนิกุลผู้ยิ่งใหญ่และความเป็นไปของประเทศชาติไปพร้อมๆ กัน

    "ราชันผู้พลัดแผ่นดิน เมื่อพม่าเสียเมือง" เล่มนี้ จะมาเผยแง่มุมการรับรู้ใหม่ๆ ที่ผู้เขียนใช้เวลาถึง 7 ปี ในการค้นคว้ารวบรวมข้อมูลในการเขียน จึงถือเป็น "สารคดีกึ่งชีวประวัติสุดเข้มข้นที่บอกเล่าประวัติศาสตร์พม่ายุคอาณานิคมอย่างครบถ้วนสมบูรณ์ที่สุด" ทั้งยังตีแผ่รายละเอียดและข้อเท็จจริงนานาประการให้ได้รับความกระจ่าง ทั้งด้านขนบวัฒนธรรม กลการเมือง และกระบวนทัศน์แบบตะวันตก-ตะวันออก ซึ่งผู้นิยมชมชอบ "พม่าเสียเมือง ผลงานของ ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช" ไม่ควรพลาดอย่างยิ่ง ถ่ายทอดด้วยสำนวนภาษาอ่านง่าย ชวนติดตาม พร้อมภาพประกอบที่หาดูได้ยากกว่า 32 หน้า และยังมีการสัมภาษณ์บุคคลจริงให้ได้ศึกษาไปพร้อมๆ กันอีกด้วย

ภาคแรก : ก่อนการเนรเทศ
บทที่ 1 ธีบอและศุภยาลัต
บทที่ 2 ปีแรกของการครองราชย์
บทที่ 3 ชีวิตในพระราชวัง
ฯลฯ

ภาคสอง : ระหว่างการเนรเทศ
บทที่ 8 ครอบครัวกษัตริย์ในมัทราส
บทที่ 9 แผ่นดินพม่าที่ไร้กษัตริย์
บทที่ 10 กษัตริย์ในเมืองรัตนคีรี
ฯลฯ

ภาคสาม : หลังการเนรเทศ
บทที่ 16 คืนสู่แผ่นดินแม่
บทที่ 17 พระนางศุภยาลัต
บทที่ 18 เจ้าหญิงสี่
ฯลฯ

- คำนำเสนอโดย รศ.ดร.สุเนตร ชุติธรานนท์