ผลกระทบทางชีวิตวัฒนธรรมของคนที่อยู่ กับแม่น้ำสายใหญ่ราวเส้นเลือดของพื้นที่แอ่งท่ีราบภาคกลางที่เรียกว่า “ลุ่มเจ้าพระยา”โดยเฉพาะการต้ังถิ่นฐานของมนุษย์ท่ีเกี่ยวเนื่องกับสภาพแวดล้อม   รากเหง้าแห่งสยามประเทศ นี้จึงเต็มไปด้วยข้อมูลพื้นฐานในทางสภาพแวดล้อมของบริเวณที่เรียกกันว่า “สามเหลี่ยมปากแม่น้ำเจ้าพระยา” และนับจากที่มนุษย์เริ่มเข้ามาต้ังถิ่นฐานจนกลายเป็นบ้านเมืองในลักษณะเมืองท่าภายในตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นต้นมา
       การอ่านงานเกี่ยวกับลุ่มน้าเจ้าพระยาในมิติทางภูมิวัฒนธรรมในเล่มนี้ ก็น่าจะ เป็นปฐมบทที่ให้ข้อมูลแง่คดิและความเป็นมาของบ้านเมืองของเราแต่ดั้งเดิมและการ ปรับตัวเพื่อรับการเปลี่ยนแปลงจากสภาพแวดล้อมในช่วงเวลาต่างๆอย่างน้อยก็น่าจะทำให้ได้รับผลกระทบจากโครงการในลักษณะเช่นนี้ตระหนักและเข้าใจกันบ้างว่า “พวกเรากำลังเผชิญส่ิงใดอยู่”

๑. ความย่อยยับทางภูมิทัศน์วัฒนธรรมของเมืองประวัติศาสตร์กรุงเทพฯ ธนบุรี
๒. การขาดสติทางวัฒนธรรม [Culture Shock] ในสังคมไทยหลังน้ำท่วมใหญ่
๓. ภูมิวัฒนธรรมกับการจัดการน้ำในภาคประชาคม : กรณีอยุธยา
๔. แม่น้ำเจ้าพระยาชื่อนั้นสำคัญไฉน
๕. ลักษณะโดยธรรมชาติของสภาพภูมิศาสตร์สามเหลี่ยมปากแม่น้ำเจ้าพระยา
๖. พัฒนาการของการปรับเปลี่ยนสภาพภูมิศาสตร์ในเขตสามเหลี่ยมปากแม่น้ำเจ้าพระยา
๗. สังคมลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา : พัฒนาการและการเปลี่ยนแปลง
๘. ข้าว, สวนผลไม้และสวนผัก : การเพาะปลูกพืชเศรษฐกิจเมืองบางกอก
๙. ทุ่งพญาเมืองที่สามโคก
๑๐. ลุ่มน้ำเจ้าพระยากับตะเข้
๑๑. ตำนานการเคลื่อนย้ายของคนกลุ่มใหม่ที่มากับเรือสำเภากับการสร้างบ้านแปงเมืองในสมัยอยุธยา
๑๒. จากปากน้ำถึงสมุทรปราการ เมืองหน้าด่านชายทะเล