มาเถิด ศิลปินไทยทั้งมวล จงก้าวเข้ามาสู่ประชาชน ศึกษาคุณค่าของประชาชน แล้วสะท้อนคุณค่าแห่งดวงใจอันเผาไหม้ร้อนรน เพื่อที่จะสร้างสรรค์ชีวิตใหม่และโลกใหม่ของเขาออกมาเถิด จงมาแสดงสัจธรรมออกให้โลกทั้งโลกต้องพิศวงงงงันเถิดว่า... "กรรมกรผู้เหวี่ยงฆ้อนลงบนก้อนเหล็กแดงอันวางอยู่เหนือทั่งมหึมานั้น สามารถทุบและตีให้มันมีรูปร่างต่าง ๆ ได้เช่นที่เขาปรารถนา ฉันใด โลกและชีวิตก็เป็นเสมือน...ก้อนเหล็กแดงที่เขาสามารถประเคนฆ้อนลงอย่างเต็มเหนี่ยวด้วยช่วงไหล่อันผายกว้าง เพื่อปรับรูปของมันให้เป็นไปตามที่ดวงใจของเขาทั้งมวลปรารถนาได้ฉันนั้น" เรา ศิลปินของประชาชน กำลังเผชิญหน้าอยู่กับภารกิจทางประวัติศาสตร์ ในอันที่จะสร้างสรรค์สังคมใหม่อันงดงามกว่า ขึ้นเหนือผืนแผ่นดินไทยที่เก่าคร่ำผืนนี้!

    "ศิลปเพื่อชีวิต ศิลปเพื่อประชาชน" เล่มนี้ คือความคิดสังเคราะห์ศิลปในรูปบทความวิจารณ์หน้าที่ และภารกิจอันพึงมีของศิลปินผู้สร้างสรรค์งานศิลปอย่างตรงไปตรงมาโดย "จิตร ภูมิศักดิ์" ภายใต้นามปากกา "ทีปกร" โดยในเล่มประกอบด้วย 4 บทความ ซึ่งในแต่ละบทความได้เคยปรากฏในวารสารของมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ในช่วงราวปี พ.ศ. 2498-2500

- อะไรหนอที่เรียกว่าศิลป? และที่ว่าศิลปเป็นของสูงส่งนั้น มันสูงส่งเพราะความซับซ้อน ศักดิ์สิทธิ์หรือไฉน?
- ศิลปบริสุทธิ์ มีจริงแท้หรือไฉน
- ที่ว่า "ศิลปเพื่อศิลป" นั้นคืออย่างไรกันแน่หนอ?
- "ศิลปเพื่อชีวิต" ความหมายของมัน โดยแท้จริงเป็นไฉน?
- ศิลปเพื่อประชาชน