หนังสือที่กล่าวถึง "ความสัมพันธ์ของสมถกรรมฐานและวิปัสสนากรรมฐาน" เพื่อให้เห็นภาพรวมของการทำสมาธิทั้ง 2 อย่างที่มีข้อแตกต่าง และการทำงานที่เชื่อมโยงกัน รวมถึงความจำเป็นของสมาธิทั้ง 2 แบบ ซึ่งจะส่งผลต่อ "การรู้แจ้งตามความเป็นจริง" ที่พระพุทธเจ้าตรัสสอนไว้ เนื้อหาที่ปรับเพิ่มเติมเข้ามาใหม่คือส่วนสรุปท้ายบทและข้อแนะนำเสริมในแต่ละบท

    นอกจากนี้ เนื้อหาภายในยังได้สอดแทรกสภาวธรรมต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นขณะทำสมาธิทั้งขั้นต้น ขั้นกลาง และขั้นปลาย โดยอ้างอิงมาจากเรื่องราวสภาวธรรมที่เกิดขึ้นจริงของเหล่าพระอริยสงฆ์ ที่ได้รับการยอมรับจากสังคมไทยว่า เป็นผู้พ้นแล้วจากกิเลส

    ตลอดทั้งเล่มยังได้กล่าวถึงคุณประโยชน์ของสมาธิ อันส่งผลให้เกิดอภิญญาในรูปแบบต่าง ๆ เช่น การสามารถหยั่งรู้อดีต อนาคต บุพกรรมในปัจจุบัน รู้วาระจิตใจ การสื่อสารกับพลังงานต่างมิติ การควบคุมวัตถุธาตุดิน น้ำ ลม ไฟ ตลอดจนการแสดงปาฏิหาริย์เหนือธรรมชาติรูปแบบต่าง ๆ ของผู้สำเร็จสมาธิขั้นสูง

    โดยสรุปแล้ว หนังสือเล่มนี้มีจุดประสงค์หลัก ๆ อยู่ 5 ประการ คือ
1. ต้องการให้ผู้อ่านมองเห็นภาพรวมของการทำสมาธิ ว่าสมถะและวิปัสสนาทำงานสอดรับกันอย่างไร
2. ต้องการให้ผู้อ่านมีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการทำสมาธิ และสามารถใช้ความรู้ดังกล่าววิเคราะห์ตนเองได้ว่า ควรเพิ่มหรือเสริมอะไร เพื่อให้การปฏิบัติเกิดความก้าวหน้ารวดเร็ว
3. ต้องการให้ผู้อ่านเกิดความศรัทธาต่อเหล่าอริยสงฆ์ผู้ทรงคุณแก่พระพุทธศาสนา
4. ต้องการให้ผู้อ่านได้รับแรงบันดาลใจ และเกิดกำลังใจในการปฏิบัติธรรม
5. ต้องการชี้ให้เห็นว่า นิพพานมีจริง อรหันต์มีจริง พระพุทธเจ้าคือผู้ทรงคุณสูงสุด และถ้าทำจริงทุกคนก็มีโอกาสเป็นอรหันต์ และนิพพานได้ในชาตินี้

1. สมถะเท้าขวา วิปัสสนาเท้าซ้าย
2. อรหันต์ทุกแบบ ล้วนเดินด้วยเท้าทั้งสองข้าง
3. นิยามแห่ง "สมาธิ"
4. นิยามแห่ง "ญาณ"
5. นิยามแห่ง "ญาณ"
6. วิปัสสนากับมหาสติปัฏฐาน 4
7. นิพพิทาญาณ
8. วิปัสสนูปกิเลส
9. นักเดินทางขาเดียว
10. เชื้อสมถะจุดไฟวิปัสสนา