เราเคยสงสัยมานาน ทำไมบางคนเอาตัวรอดได้ดี บางคนไปไม่รอด คำตอบรวม ๆ คือ วิจารณญาณ ถ้าเช่นนั้น วิจารณญาณคืออะไร สร้างได้อย่างไร เราเคยเชื่อว่าสร้างด้วยการศึกษา แล้วถ้าการศึกษาล้มเหลวเล่า จะทำอย่างไร ในขณะเดียวกัน คนบางคนไม่เรียนหนังสือเลย ทำไมวิจารณญาณดูเหมือนจะดีกว่า วางแผนป้องกันดีกว่า คือ โปรแอคทีฟอีเอฟ (proactive EF) และมีปฏิกิริยาตอบโต้ที่ดีกว่า คือ รีแอคทีฟอีเอฟ (reactive EF)

    หนังสือ "สร้างเด็กภูมิดีด้วย EF" เล่มนี้ เขียนโดย "นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์" ผู้เชี่ยวชาญที่พูดเรื่อง EF ได้เข้าใจง่ายที่สุด ซึ่งได้อธิบายเรื่อง EF แบบลงลึกถึงระดับสมองและเซลล์ โดยพบว่าทุกขั้นตอนสอดคล้องกับ "แม่" แม่ที่มีอยู่จริง สายสัมพันธ์ และตัวตนอย่างน่ามหัศจรรย์ คือที่ที่จิตวิเคราะห์ จิตวิทยา จิตวิทยาพัฒนาการ ชีววิทยา และประสาทวิทยามาพบกัน และช่วยตอบคำถามว่า ทำไมคนบางคนเอาตัวรอดได้ดีกว่าและมีอนาคตที่ดีกว่า

Part 1 ใด ๆ ล้วน EF
1 อะไร ๆ ก็คือ EF ใช่หรือไม่
2 เลนนี้ไม่ไป จะไปอีกเลนหนึ่ง
3 ทุกสิ่งมิใช่ EF
ฯลฯ

Part 2 ทำไมต้อง EF
1 EF ในระบบการศึกษา
2 บังคับอ่านเขียนทำให้การจราจรติดขัด
3 Hill, Skill and Will
ฯลฯ

Part 3 การแก้ไข EF
1 ระบุปัญหาที่จะแก้ให้ชัด ๆ แล้วแก้เรื่องเดียว
2 ถ้าอายุเท่านี้ทำไม่ได้ แปลว่าเขาอายุอ่อนกว่านี้
3 สร้างเงื่อนไขภายนอกที่เด็กต้องทำ ทำจนได้
ฯลฯ

บทสรุป EF ในมุมมองจิตเวชศาสตร์