"ปัตตานี" ถูกกล่าวถึงในฐานะของการเมืองหรืออาณาจักรศูนย์กลางทางการค้าที่สำคัญที่สุดเเห่งหนึ่งของอุษาคเนย์ เเละเป็นช่วงตอนที่รัฐอันรุ่งเรืองปกครองโดยกษัตริย์หรือสุลต่านที่เป็นสตรีกินเวลาตั้งเเต่ราชินีฮีเยาขึ้นสู่อำนาจเมื่อ พ.ศ.2127 ตามด้วย ราชินีนีบีรู ราชินีนีอูงู จนถึงวันสุดท้ายของการปกครองของราชินีกูนิง กษัตริยาพระองค์ที่ 4 ของปัตตานีใน พ.ศ.2194

    นี่คืออาณาจักรเเห่งการค้าที่รุ่งเรืองที่สุดเเห่งหนึ่งในพุทธศตวรรษที่ 22 เป็นอาณาจักรที่เรือสินค้าจากโปรตุเกส ฮอลันดา สเปน อังกฤษเเละเเล่นค้าขายกันอย่างคึกคัก ภายใต้การดูเเลของสุลต่านที่เป็นสตรี ซึ่งเเวดล้อมเเละพรั่งพร้อมไปด้วยเงินตรา ความรัก การค้า โจรสลัดเเละปืนใหญ่ เป็นตำนานอีกบทหนึ่งที่ควรค่าแก่การศึกษายิ่งนัก

บทที่ 1 บทนำ
บทที่ 2 ปัตตานีแผ่นดินใต้สายลม
บทที่ 3 ปูมเมืองปัตตานี
บทที่ 4 สังคม และอำนาจการเมืองการปกครอง
บทที่ 5 ยุคสมัย 4 กษัตรี
บทที่ 6 ปัจจัยความเจริญ
บทที่ 7 ความสัมพันธ์นานาชาติ
บทที่ 8 ปัตตานี แหลมแห่งบุปผชาติ
บทที่ 9 ความสัมพันธ์กับราชอาณาจักรอยุธยา
บทที่ 10 ประวัติศาสตร์วิเคราะห์ ฉบับตำนาน
บทที่ 11 โจรสลัดแห่งคาบสมุทรมลายู
บทที่ 12 บทสรุป