ด้วยการทำงานของระบบนิเวศหรือการมีปฏิสัมพันธ์ต่อกันตลอดเวลาในรูปห่วงโซ่อาหารเช่นนี้เองที่ทำให้เกิดการหมุนเวียนเคลื่อนย้ายของส่วนประกอบต่าง ๆ ของระบบ (คือมีการประกอบกันเข้าและสลายตัวออกของสารประกอบต่างๆ)เป็นทอดๆตลอดเวลา ทำให้ระบบนิเวศรักษาสมดุลอยู่ได้ แต่เพราะโลกทุกวันนี้มีความก้าวหน้าของเทคโนโลยีในการผลิตเป็นอย่างมาก ด้วยเทคโนโลยีดิจิทัลทำให้มีการสังเคราะห์สารเคมีชนิดใหม่ขึ้นได้มากมายอย่างไม่จำกัดในเวลาอันสั้น ทำให้เกิดการใช้สารเคมีมากมาย แต่สังคมขาดความใส่ใจในเทคโนโลยีการจัดการหลังการใช้ผลผลิตที่สร้างขึ้น เนื่องจากไม่สอดคล้องกับปรัชญาทางธุรกิจ เพราะการจัดการหลังการใช้ไม่ก่อให้เกิดผลกำไร หรือไม่ตระหนักรู้ถึงปัญหาการเสียสมดุลของระบบนิเวศ ทำให้มีสารเคมีที่มนุษย์สังเคราะห์หรือที่เกี่ยวเนื่องกันถูกปลดปล่อยออกมา ทิ้งเป็นของเสียในสิ่งแวดล้อมโดยไม่มีการควบคุมหรือดูแล   เกิดเป็นปัญหาที่ระบบนิเวศของโลกต้องแบกรับ   จนอาจเกินจุดอิ่มตัวที่ระบบนิเวศโลกจะไม่สามารถรองรับหรือจัดการได้อีกต่อไปในอนาคต ภาษาของนักพิษวิทยา เรียกว่าโลกมีเกินระดับสูงสุดที่จะทนรับได้ (maximum tolerated dose, MTD) ทำให้เกิดมลพิษตกค้างในสิ่งแวดล้อมที่สิ่งมีชีวิตอยู่อาศัย จนเมื่อถึงจุดหนึ่งระบบนิเวศอาจถึงคราวล่มสลายก็ได้

หนังสือชุดสารพิษในชีวิตประจำวัน เรียบเรียงขึ้นด้วยจุดประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้พื้นฐานให้บุคคลทั่วไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่ไม่อยู่ในสายงานทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ ได้มีโอกาสทาความเข้าใจเพื่อให้มีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับสารพิษในชีวิตประจำวัน ซึ่งอย่างน้อยจะได้ใช้เป็นประโยชน์แก่ตนเองและผู้ใกล้ชิด ดังนั้น เนื้อหาที่เรียบเรียงอยู่ในหนังสือชุดนี้จึงจำเป็นจะต้องทำให้อ่านเข้าใจได้ง่าย ซึ่งก็ทำได้ไม่ง่ายนักสำหรับเนื้อหาบางหัวข้อหรือบางส่วน อย่างไรก็ตามผู้เขียนหวังว่าความพยายามนี้ อาจบรรลุผลบ้างในระดับหนึ่ง และหากท่านผู้อ่านใดมีคำแนะนำประการใดต่อผู้เขียน ก็จะขอขอบพระคุณไว้เป็นการล่วงหน้า แต่สาหรับบุคคลากรหรือนักศึกษาในสายงานทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ ผู้เขียนหวังว่าหนังสือจะมีประโยชน์ในแง่ทำให้เข้าใจสาระสำคัญพื้นฐานได้ง่ายขึ้น
หนังสือชุดที่ออกพร้อมกันนี้มีเรื่อง ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับยาและสารพิษ พิษวิทยาจลนศาสตร์-การเคลื่อนที่ของยาและสารพิษภายในร่างกาย พิษวิทยาพลศาสตร์-การออกฤทธิ์ของยาและสารพิษ ความเป็นพิษจากของใช้ในบ้าน ความเป็นพิษจากเครื่องสำอาง ความเป็นพิษจากสารพิษในสิ่งแวดล้อม
ขอขอบคุณภาพประกอบในเล่มจากเว็บไซท์ https://www.freepik.com/; https://pixabay.com/; https://commons.wikimedia.org


กรรนิการ์ ฉัตรสันติประภา, รศ.ดร.ภญ.
คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น (มค.2529-กย.2562)
kannikar@kku.ac.th
กรกฎาคม 2563