"อัษมา" เล่มนี้ เป็นนิยายคำกลอนพื้นบ้านจีน ถ่ายทอดต่อๆ กันมาแบบปากต่อปากนานหลายชั่วอายุคน โดยชนเผ่าชานีในมณฑลยูนนาน เป็นเรื่องราวของสาวน้อยชาวชนบทนามว่า "อัษมา" และพี่ชายของเธอที่ชื่อ "อาเฮย์" เป็นเรื่องเล่าถึงการต่อสู้อย่างเด็ดเดี่ยวของอัษมา ให้พ้นจากอำนาจกดขี่ของเจ้าขุนมูลนายผู้ครองกรรมสิทธิ์ที่ดินซึ่งเป็นผู้ลักพาตัวเธอไป อาศัยพลังชีวิตและความปรารถนาอย่างแรงกล้าที่จะให้ได้มาซึ่งอิสรภาพและความผาสุก หนุ่มอาเฮย์และอัษมาจึงเป็นเสมือนตัวแทนของชาวชานีทั้งเผ่าเลยทีเดียว

    "อัษมา" เป็นบทกลอนซึ่งเป็นที่นิยมชมชอบมากที่สุดของชาวชานี เมื่อใดที่มีงานวิวาห์ผู้เฒ่าผู้แก่ก็จะขับร่ายนิยายกลอน "อัษมา" เป็นทำนองเสนาะ คนหนุ่มสาวก็จะน้ำตาไหลไปตามกันในความทุกข์ทรมานของอัษมา และพากันดีอกดีใจเมื่อเธอได้ชัยชนะในที่สุด ผู้มีเหย้าเรือนแล้วแต่ไม่มีความสุขก็จะขับลำนำ "อัษมา" ซ้ำแล้วซ้ำเล่า เพื่อซึมซับพลังความกล้าหาญจากนิยายกลอนเรื่องนี้ เด็กสาวที่ทำงานในไร่นาก็จะขับลำนำ
 "อัษมา" เช่นกัน และมักจะพูดเสมอว่า "ความทุกข์ทรมานของอัษมา ก็คือความทุกข์ทรมานของเด็กสาวชาวชานีทุกคน" ซึ่งถ่ายทอดได้ไพเราะ เหมาะสำหรับผู้ที่ชื่นชอบภาษากวีไม่ควรพลาดหนังสือเล่มนี้