จากวิทยานิพนธ์ระดับปริญญาเอก ของ "ไชยันต์ รัชชกูล" สู่หนังสือที่ชวนให้ตั้งคำถามถึงสิ่งที่เรียกว่า "รัฐไทย" หรือ "สยามประเทศ" ในศตวรรษที่สิบเก้า ว่ารัฐไทยคืออะไร แม้หนังสือเล่มนี้จะได้รับการเผยแพร่มากว่ายี่สิบปีแล้วในภาษาอังกฤษ แต่ข้อมูล การตีความข้อมูล การตั้งคำถาม และความพยายามในการตอบคำถามเกี่ยวกับการก่อรูปของรัฐไทย การกำเนิดและการจบสิ้นลงของระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ภายในระยะเวลาไม่ถึงหนึ่งศตวรรษ ยังคงเป็นสิ่งที่น่าสนใจยิ่งสำหรับผู้ที่สนใจประวัติศาสตร์การก่อตัวของรัฐไทย

    หนังสือเล่มนี้จะเป็นเครื่องนำทางชั้นดีในการทำความเข้าใจอดีต ช่วยทำให้ผู้อ่านมีทัศนะที่เที่ยงตรงขึ้น และมองเห็นพัฒนาการของรัฐไทยในแบบที่มันเป็น ไม่ใช่แบบที่ทางการต้องการให้มันเป็น   

บทที่ 1 ฉากหลัก : สยามกลางศตวรรษที่สิบเก้า
บทที่ 2 การเปลี่ยนรูปทางการเมืองในสยาม
บทที่ 3 การเปลี่ยนผ่านทางเศรษฐกิจและการก่อรูปชนชั้นในต้นศตวรรษที่ยี่สิบ
บทที่ 4 การก่อรูปรัฐในสยาม: การก่อรูปของรัฐในระบบทุนนิยมรอบนอก
บทที่ 5 รัฐในระบบทุนนิยมรอบนอก : ลักษณะเชิงวิเคราะห์และวิถีการทำงานในสยาม
บทที่ 6 กำเนิดชาตินิยมไทย
บทที่ 7 บทสรุป