"อโยธยา" เป็นที่รับรู้ของชนชั้นนำสยาม ตั้งแต่รัชกาลที่ 5 ต่อมาถูกทำให้ลืมจากความทรงจำ เพราะประวัติศาสตร์ไทย "เพิ่งสร้าง" ต้องการให้ "สุโขทัยเป็นราชธานีแห่งแรกของไทย" แต่หลักฐานประวัติศาสตร์ โบราณคดีชี้ว่าอโยธยา ก่อนสุโขทัย ต้นกำเนิดอยุธยา

       "อโยธยา ก่อนสุโขทัย ต้นกำเนิดอยุธยา" ผลงานเรียบเรียงของ "รุ่งโรจน์ ภิรมย์อนุกูล" เล่มนี้ จะพาไปสำรวจอโยธยา เมืองเก่าของอยุธยา พร้อมทั้งไขข้อข้องใจปัญหาประวัติศาสตร์ดินแดนลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาก่อนการสถาปนากรุงศรีอยุธยา นอกแบบความทรงจำจากประวัติศาสตร์ชาติที่มีสุโขทัยเป็นราชธานีแห่งแรกเป็นกรอบครอบงำ สังคมก่อนการสถาปนากรุงศรีอยุธยาจะเป็นอย่างไร? กษัตริย์ ไพร่ ทาส ผู้มีบุญ มีกำเนิดมาจากต้นทางความคิดแบบไหน? อ่านวิพากษ์ประวัติศาสตร์ พร้อมหลักฐานโบราณคดีเมืองอโยธยาได้ในหนังสือเล่มนี้!

1 บทนำ
- การศึกษากรุงอโยธยาที่ผ่านมา
- ปัญหาเรื่องกรอบความคิดทางประวัติศาสตร์-โบราณคดี
- ปัญหาการกำหนดอายุโบราณวัตถุ-สถาน
ฯลฯ

2 ผังเมืองกรุงอโยธยา
- ผังเมืองรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า
- คูขื่อหน้าคือคูเมืองด้านตะวันตกของ กรุงอโยธยาขุดก่อน พ.ศ. 1893
- ขุดขยายคูขื่อหน้าในรัชกาล สมเด็จพระมหาธรรมราชา
ฯลฯ

3 หลักฐานโบราณวัตถุสถานฝั่งอโยธยา
- วัดสมณโกฎฐารามคือพระมหาธาตุหลักกรุงอโยธยา
- วัดใหญ่ชัยมงคล เจดีย์หลักพระนคร
- วัดอโยธยา ตำแหน่งวังเดิมของกรุงอโยธยา
ฯลฯ

4 สังคมกรุงอโยธยา
- ช่วงสมัยของการกำเนิดกรุงอโยธยา
- การขัดแย้งของมหายานและเถรวาท
- การเสื่อมความนิยมของพระพุทธรูปนาคปรก
ฯลฯ

5 สรุป
- กรอบคิดที่ทำให้กรุงอโยธยาต้องเลือนหาย
- ขอบเขตของกรุงอโยธยา
- ร่องรอยหลักฐานโบราณวัตถุ-สถานฝั่งอโยธยา
- สภาพสังคมของสมัยอโยธยา