กว่าแผ่นดินจะเป็นปึกแผ่นได้จวบถึงทุกวันนี้ ต้องผ่านสิ่งต่าง ๆ ทั้งการเสียเลือดเสียเนื้อและเหตุวุ่นวายจากการรบพุ่ง...

    "แรกสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์" เล่มนี้ บันทึกเหตุการณ์แต่ครั้งเสียเมืองในปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา เปลี่ยนผ่านหลังการกอบกู้เอกราชในช่วงกรุงธนบุรี และเมื่อเกิดการจลาจลขึ้นอีกครั้ง "พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช" จึงสถาปนา "กรุงรัตนโกสินทร์" ขึ้น และทำนุบำรุงจนสยามได้เป็นไทยอย่างทุกวันนี้ เล่าเรื่องลำดับความตามพระราชพงศาวดารและบันทึก เพื่อเทิดพระเกียรติบูรพมหากษัตริย์ที่ทรงปกปักและรักษาแผ่นดินตราบลูกสืบหลาน

- พระราชประวัติ ปฐมกษัตริย์ ราชวงศ์จักรี
- พระราชประวัติรัชกาลที่ 1 ขณะทรงพระเยาว์
- เมื่อกรุงศรีอยุธยาจวนจะเสียนั้น คุณบุญมาตามหาหลวงยกกระบัตรเมืองราชบุรี
- เชิญคุณนกเอี้ยงพระมารดาของพระยาตาก ร่วมเดินทางไปเมืองจันทบุรี
- พระยาตากกอบกู้แผ่นดิน
- พม่ายกทัพตีไทยอีกครั้ง
- พระยาเจ่งหัวหน้ามอญก่อกบฏ พม่ารวมกำลังโจมตีสู้รบจนยึดเมืองสะโตง หงสาวดี
- พระยาตากยกทัพปิดล้อมพม่าที่บางแก้ว
- ถวายพระเพลิงกรมพระเทพามาตุฯ
- ศึกพม่าที่ด่านเจดีย์สามองค์
ฯลฯ