สรรพสิ่งในจักรวาลล้วนแปรปรวนเปลี่ยนแปลง หาได้หยุดนิ่งอยู่กับที่หรือคงสภาพเดิมไว้ได้ตลอดเวลา ล้วนแฝงไว้ซึ่งสภาพที่แท้จริงต่างก็มีความเกิดขึ้น ตั้งอยู่ชั่วขณะหนึ่ง แล้วก็ดับสลายไปในที่สุด ซึ่งเป็นลักษณะสามัญทั่วไปทุก ๆ สิ่งในจัดรวาล หรือ "สามัญญลักษณะ" (ยกเว้นพระนิพพาน) กล่าวคือ ความแปรปรวนเปลี่ยนแปลงไม่คงทนถาวรแน่นอน (อนิจจัง) ไม่อาจคงสภาพเดิมไว้ได้ตลอดไป (ทุกขัง) และปราศจากความเป็นตัวตนหรือความเป็นเจ้าของอย่างแท้จริง (อนัตตา)

    นอกจากนี้สรรพสิ่งที่ปรากฏอยู่นี้หาได้เกิดขึ้นมาเองลอย ๆ ล้วนแล้วแต่มีเหตุให้เกิด จึงเกิดปรากฏขึ้นตามปัจจัยโดยปราศจากผู้สร้าง (อัตตาหรืออาตมัน) หากว่าเกิดขึ้นและเป็นไปตามกำหนดกฏเกณฑ์ของเหตุและผล (ปัจจยาการ) และต่างก็สูญสลายไปในที่สุด เมื่อสิ้นเหตุปัจจัยปรากฏการณ์เช่นนี้รวมครอบคลุมถึงสภาวธรรมทั้งที่เป็นสิ่งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิตทั้งหลายทั้งปวง ซึ่งมีชื่อเรียกว่า "อิทัปปัจจยตา" นั่นคือ เมื่อสิ่งนี้มีสิ่งนั้น จึงมีเกิดตามมา เมื่อสิ่งนี้ดับ สิ่งนั้นจึงดับสูญสลายตามไปด้วยเช่นกัน เมื่อคุณอ่านหนังสือเล่มนี้จบลง คำถามหลายประการที่ติดค้างอยู่ในใจจะอันตรธานไป และความเข้าใจใหม่ ๆ อีกหลายประการจะเพิ่มพูนงอกงามตามมาอย่างไม่ต้องสงสัย มาร่วม "ไขความลับของสัจธรรมและวิทยาศาสตร์" พร้อมกันได้แล้วในเล่ม!

- โลกแปรผัน อัศจรรย์พุทธวิทัศน์
- อุตุนิยาม
- พืชนิยาม
- จิตตนิยาม
- กรรมนิยาม
- ธรรมนิยาม