"แคเทอริน แอปเปิลเกต" นักเขียนหนังสือเด็กชาวอเมริกัน เคยตัดข่าวกอริลลาตัวหนึ่งเก็บไว้ เป็นกอริลลาที่ใช้ชีวิตอยู่ในกรงกระจก ณ ห้างสรรพสินค้าบีแอนด์ไอ ประเทศสหรัฐอเมริกามาตั้งแต่อายุ 5 ปี จนกระทั่งมันอายุ 32 ปี เจ้าของกิจการก็ล้มละลาย กอริลลาตัวนี้จึงมีโอกาสออกมาสัมผัสธรรมชาติที่แท้จริงและเพิ่งได้เจอกอริลลาด้วยกันเป็นครั้งแรกในรอบ ๒๗ ปี! กอริลลาตัวนี้ชื่อ "ไอแวน" เกือบยี่สิบปีนับจากวันที่ตัดหนังสือพิมพ์มาเก็บไว้ "แคเทอริน" คิดถึงข่าวนั้นอีกครั้ง จึงลงมือเล่าเรื่องราวของ "ไอแวน" ไว้ในหนังสือเล่มนี้

    เธอต่อเติมและตกแต่งอะไรเข้าไปมากมาย เพื่อทำให้ "ไอแวน" มีชีวิตชีวาขึ้นมา และทำให้เรื่องราวไม่ใช่ความจริงที่สลดหดหู่จนเกินไปนัก "สตีเวน เอ็นเกลฟรีด" ประธานกรรมการตัดสินรางวัลนิวเบอรี่พูดถึง "ไอแวน หนึ่งเดียวตัวนี้" ไว้เมื่อวันที่หนังสือได้รับรางวัลชนะเลิศว่า "ผู้เขียนทำให้คนอ่านได้เห็นเรื่องเล่าจากมุมมองกอริลลาที่จะไม่มีใครลืมลง ซึ่งสายตาที่กอริลลามองเราช่างแตกต่างจากที่มนุษย์เคยมองสัตว์ และมองตัวเอง" เพราะฉะนั้นนี่คงไม่ใช่หนังสืออนุรักษ์สัตว์ป่าที่ปลุกระดมให้ทุกคนลุกขึ้นมาช่วยกู้ชีวิตไอแวนตัวอื่นที่ยังหลงเหลืออยู่ แต่อย่างน้อยมันน่าจะทำให้มนุษย์ได้กลับมามองตัวเองใหม่อีกครั้งเช่นกัน

- 2 ปีบนชาร์ต New York Times bestseller กับ 27 ปี ในตู้กระจกของกอริลลาหนึ่งเดียวตัวนี้